Alopecia bij vrouwen
Alopecia is een ander woord voor haaruitval, het is geen naam voor een ziekte. Haaruitval kan verschillende oorzaken hebben, het kan bijvoorbeeld een bijwerking zijn van medicijnen, zoals chemotherapie. Maar er zijn ook vormen van alopecia bij vrouwen, die niet duiden op een ziekte of bijwerkingen van een medische behandeling. Over de twee meest voorkomende; Alopecia androgenetica en Alopecia areata, geven we je graag wat meer informatie.
Alopecia androgenetica
Alopecia androgenetica is de haaruitval die doorgaans wordt aangeduid met 'mannelijke kaalheid'. De term mannelijke kaalheid is wat verwarrend, want ook vrouwen kunnen last hebben van deze vorm van kaalheid. Het wordt veroorzaakt door de gevoeligheid van de haarzakjes voor het (mannelijke) hormoon dihydroxy-testosteron (DHT). In Nederland heeft ruim 20% van de vrouwen boven de 30 jaar last van alopecia androgenetica.
Heb jij last van een (veel) dunnere haarinplant, vaak vooral op de middellijn van je hoofd of kruin, dan kan er sprake zijn van alopecia androgenetica. Het is strikt genomen geen ziekte of aandoening. Het is een normaal verouderingsverschijnsel. Dat neemt niet weg dat het heel vervelend kan zijn, zeker voor vrouwen waar de kaalheid goed zichtbaar is. Anders dan bij alopecia areata is deze ‘mannelijke’ kaalheid een onomkeerbaar proces.
Haar dat weg is, blijft helaas weg. Op een gegeven moment is ‘acceptatie’ onontkoombaar.
Je kunt de kale plekken eventueel bedekken met onze sjaals, haarbanden, alopecia mutsjes of petten. Natuurlijk zijn er ook haarstukken, haaraanvullingen of pruiken die een oplossing kunnen bieden waar je je goed bij voelt.
Alopecia areata betekent pleksgewijze kaalheid.
De kale plekken blijven vaak beperkt tot het behaarde hoofd, maar kunnen ontstaan op alle lichaamsgebieden waar normaal haren groeien. Zoals wenkbrauwen, oksels en schaamstreek. In de plekken vallen (vrijwel) al je haren uit, terwijl de huid eromheen een normale haargroei toont.
Ook komt het voor dat het haar niet pleksgewijs, maar gelijkmatig en verspreid over de gehele hoofdhuid uitvalt. Soms is er uitbreiding tot een volledige kaalheid van je hoofd of van je gehele lichaam. In de meeste gevallen herstelt de haargroei spontaan binnen enkele maanden tot jaren.
In sommige gevallen treedt echter geen totale genezing op. Dit betekent dat je, moeilijk genoeg, eigenlijk altijd het natuurlijke beloop zou moeten afwachten. Dan zijn er allerlei keuzes te maken, zoals wel of niet dragen van andere hoofdbedekking en het wel of niet vertellen aan je omgeving.
Echter: wie net een beetje aan de kaalheid begint te wennen, kan geconfronteerd raken met het grillige verloop van alopecia areata. Het kan zomaar gebeuren dat het haar weer terugkomt, soms gedeeltelijk.
Dit betekent vervolgens ‘leren leven’ met de kans dat het haar weer kan uitvallen. Onzekerheid hierover is zo ongeveer de enige zekerheid die er is, want het verloop van alopecia areata is bij iedereen anders. De precieze oorzaak is helaas onbekend. Men denkt aan een stoornis in het afweermechanisme van het lichaam, de immuniteit. Je afweer lijkt ontspoord en richt zich niet tegen infecties van buitenaf maar tegen je eigen lichaam, in dit geval tegen je haarwortels.
Of spanningen en teveel stress alopecia areata kunnen uitlokken of verergeren is niet aangetoond, maar wordt soms wel zo ervaren. Velen ervaren dat alopecia areata optreedt tijdens bijzondere omstandigheden zoals vakantie, zwangerschap, het verlies van een dierbare of andere vormen van stress. Mogelijk zijn deze levenservaringen uitlokkende factoren voor extra haaruitval, maar dat hoeft niet altijd zo te zijn. Het beloop van de ziekte wordt ongunstig beïnvloed indien de aandoening in de jeugd is ontstaan, andere ziekten van immunologische oorsprong bij de patiënt of in zijn (haar) familie voorkomen, andere lichaamsgebieden waar normaal haren en/of nagels groeien, aangetast zijn of wanneer alopecia areata in de familie voorkomt.
Het is heel gezond om een verklaring te zoeken, om te kijken of er wat aan de situatie zou kunnen veranderen. Een nadeel van het aanwijzen van stress als oorzaak van de haaruitval is, dat dit kan leiden tot zelfverwijt. Het is niet zinvol om jezelf de schuld te geven of krampachtig te proberen situaties te vermijden die niet te voorkomen zijn.
Het is onmogelijk zonder spanningen te leven, positieve of negatieve. Wie alle bekende feiten op een rijtje zet, zal het verschijnen van alopecia areata vooral als een kwestie van pech gaan beschouwen. Op een gegeven moment is ‘acceptatie’ onontkoombaar.
Je kunt de kale plekken eventueel bedekken met onze sjaals, haarbanden, mutsjes of petten. Natuurlijk zijn er ook haarstukken, haaraanvullingen of pruiken die een oplossing kunnen bieden waar je je goed bij voelt. De ziekenfondsen en de particuliere verzekeraars hanteren hiervoor een vergoedingsregeling.
Bronnen: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie, AAPV.nl
